نشانه های فاسد شدن ضد آفتاب و روش های درست نگهداری از آن
شاید شما هم این تجربه را داشته باشید که با وجود استفاده از کرم ضد آفتاب، در روزهای داغ تابستانی پوستتان سوخته و عملا کرمی که زده اید، کارکردی نداشته است. در واقع کرم های ضد آفتاب هم مانند دیگر محصولات آرایشی و بهداشتی تاریخ انقضا دارند و همین مورد، یکی از مهم ترین نشانه های فاسد شدن ضد آفتاب است. اما چطور ضد آفتاب فاسد را شناسایی کنیم و از این مهم تر، چگونه باید محصولات ضد آفتاب را نگهداری کرد که حداقل تا پایان تاریخ انقضای خود، فاسد نشوند؟ و آیا علت گلوله شدن ضد آفتاب فاسد شدن آن است؟ در این مقاله به پاسخ این پرسش ها می پردازیم. تا انتها همراه ما باشید.
آیا ضد آفتاب فاسد می شود؟
لورتا سیرالدو، متخصص پوست و مو در FAD، توضیح می دهد: «ضد آفتاب یک داروی بدون نسخه بسیار تحت نظارت FDA است. به این معنی که تک تک محصولات ضد آفتاب، چه شیمیایی و چه معدنی، باید دارای تاریخ انقضای تایید شده توسط FDA باشند. اگر تاریخ انقضای ضد آفتاب شما پاک شده، توجه داشته باشید که اکثر این محصولات تا 3 سال ماندگاری دارند.»
مواد فعال ضد آفتاب های فیزیکی یا بر پایه مواد معدنی، به جای جذب اشعه ماوراء بنفش، آن را منعکس می کنند. این ضدآفتاب‌ها معمولا به صورت لوسیون عرضه می شوند؛ یعنی مواد فعال آن مانند اکسید روی یا دی اکسید تیتانیوم در ترکیبات غیرفعال معلق هستند که به شما اجازه می دهند ضد آفتاب را روی پوست خود بمالید.
با این حال، نانوذرات ریز موجود در اکسید روی و دی اکسید تیتانیوم، چگال تر از محیط اطراف خود هستند و به مرور زمان به هم می چسبند و در لوسیون به طور نابرابر توزیع می شوند. در نتیجه، هنگامی که بعد از فاسد شدن از ضد آفتاب استفاده می کنید، حتی یک لایه پوشش کامل نخواهید داشت؛ زیرا برخی قسمت های پوست توده هایی از مواد معدنی محافظ را دریافت می کنند و در برخی قسمت های دیگر پوست، اصلا محافظتی ندارید.
SPF در کرم ضدآفتاب چیست؟ آیا عدد بالاتر اس پی اف بهتر است؟
SPF یا همان «Sun Protection Factor» در حقیقت فاکتور و معیار توان محافظت کرم ضدآفتاب از پوست در مقابل اشعه خورشید است.
درجه SPF (مانند ۱۵ یا ۲۰ SPF) به این معنا است که مصرف کننده آن قبل از اینکه دچار آفتاب سوختگی بشود، تا چه حد می‌تواند زیر نور آفتاب بماند. برای مثال شما می‌توانید بدون استفاده از کرم ضد آفتاب ۱۰ دقیقه زیر نور خورشید باقی بمانید و احساس سوختگی نکنید. هنگامی که از کرم ضد آفتاب استفاده می‌کنید می‌توانید زمان ۱۰ دقیقه را ضرب در میزان SPF کرم کنید و به مقدار زمان به دست آمده زیر آفتاب بمانید. اگر SPF کرم شما ۱۵ باشد، شما ۱۵۰ دقیقه یا به عبارتی به مدت ۲ ساعت و نیم می‌توانید در آفتاب بمانید. اگر پس از مدتی مجدداً از کرم استفاده کنید، میزان محافظت آن بیشتر می‌شود.
بنابراین در مورد بالا بودن SPF یک کرم ضد آفتاب زیاد حساسیت به خرج ندهید چون ضدآفتابی با ۱۵ SPF فقط ۴ درصد کمتر از ضد آفتابی با SPF 30 در دفع اشعه UBV ضعیف‌تر عمل می‌کند. به عبارت ساده‌تر ضدآفتابی با SPF 30 به معنای قدرت محافظت دو برابر نسبت به ضدآفتابی با SPF 15 نیست.
هر دو اشعه UVA و UVB خورشید مضرند و سبب ابتلا به سرطان پوست می‌شوند، اما علاوه برا این، اشعه UVA عامل چین و چروک پوست و پیری پوست و اشعه UVB عامل آفتاب‌سوختگی هم هستند.
کرم ضد آفتاب با ۱۵ SPF قادر است تا ۹۳ درصد اشعه UBV را دفع کند.
کرم ضد آفتاب با SPF 30 تا ۹۷ درصد اشعه UBV را دفع می‌کند.
کرم ضد آفتاب با SPF 50 تا ۹۸ درصد جلوی آثار مضر اشعه UBV را می‌گیرد.
از طرف دیگر توجه داشته باشید هر چه SPF کمتر باشد، معمولا استفاده از ضد آفتاب تاریخ مصرف گذشته خطر بیشتری دارد. در واقع SPF ضد آفتاب بعد از فاسد شدن، به مراتب کمتر می شود و در نتیجه عملا هیچ تاثیری نخواهد داشت.
یک ضد آفتاب با SPF 15 ممکن است همان مواد فعالی را داشته باشد که ضد آفتابی با SPF 50 دارد، اما تفاوت در این است که ضد آفتاب اولی حاوی غلظت کمتری از مواد فعال است. بنابراین، اگر تاریخ مصرف آن تمام شده باشد، ضد آفتاب SPF 15 تقریبا تمام توانایی خود را برای محافظت از پوست شما در برابر اشعه ماوراء بنفش از دست داده است.
به یاد داشته باشید حتی بهترین کرم ضد آفتاب به صورت صد‌درصد از پوست شما در برابر خورشید محافظت نمی‌کند.
مدت زمان مجاز برای ماندن کرم ضدآفتاب بر روی پوست چقدر است؟
متخصصان پوست معتقدند ماندن طولانی‌مدت کرم‌های ضدآفتاب بر روی پوست منجر به فاسد شدن آن و در نتیجه موجب جوش‌دار شدن و ایجاد لکه بر روی پوست می‌شود بنابراین نباید بیش از ۲ ساعت بر روی پوست بماند. عوارض کرم ضدآفتاب زمانی پدید می‌آید که صورت را پس از استفاده از آن نشوییم.
زمانی‌که برای مدتی طولانی در خارج از منزل هستیم و نمی‌توانیم کرم را از روی پوست بشوییم باید هر ۱٫۵ تا ۲ ساعت ضدآفتاب را تمدید کنیم.
نشانه های خراب شدن کرم ضد افتاب
اما چطور می توان متوجه فاسد شدن ضد آفتاب شد و نشانه های لوازم آرایش فاسد چیست و در واقع از کجا بفهمیم کرم ضد افتاب خراب شده؟ نشانه های زیر را برای پاسخ به این سوال به یاد داشته باشید و همین امروز هر سه این موارد را در محصولات ضد آفتاب خود بررسی کنید:
تغییر بوی کرم ضد آفتاب تاریخ گذشته
اگر کرم ضد آفتاب شما بوی تند و زننده ای دارد، این یکی از نشانه های قطعی فاسد شدن آن است. معمولا بوی نامطبوع نشانه آلوده بودن کرم ضد آفتاب به باکتری است. اگر با دست های کثیف به سر تیوب دست می‌زنید یا مرتبا آن را بدون درب در معرض هوا قرار می دهید، ذرات می توانند در ضد آفتاب نفوذ کرده و به مرور زمان آن را فاسد کنند؛ به‌خصوص اگر کرم ضد آفتاب شما حاوی مواد طبیعی و در عین حال ناپایدار باشد.
فساد: علت جدا شدن روغن کرم ضد آفتاب
اغلب ضد آفتاب های قدیمی آبکی تر می شوند یا ممکن است به صورت لخته جمع شوند. گاهی اوقات کرم ضد آفتاب تاریخ مصرف گذشته در ته بطری رسوب می کند. به همین دلیل ممکن است در اولین فشار متوجه بافت رقیق ضد آفتاب شوید؛ چرا که احتمالا تمام آن در ته رسوب کرده است.
تغییر رنگ ضد آفتاب
اگر متوجه یک رنگ زرد یا قهوه ای در کرم ضد آفتاب خود شدید، این یکی از نشانه های فاسد شدن آن است و بهتر است آن را دور بیاندازید. این رنگ مایل به زرد معمولا به دلیل اکسیداسیون در طول زمان اتفاق می افتد (یعنی زمانی که محصول در معرض هوا و نور خورشید قرار می گیرد
چرا ضد آفتاب فاسد برای پوست بد است؟
ساده ترین جواب این است که در این صورت دیگر کرم ضد آفتاب شما اثر محافظتی ندارد. به خصوص ضد آفتاب های شیمیایی شما حاوی مواد فعال (مانند اکسی بنزون، اکتینوکسات، اکتیسالات و آووبنزون) و مولکول های ناپایداری هستند که در طول زمان در نور خورشید تجزیه می شوند و آن ها را بی اثر می کند. در نتیجه با ضد آفتاب زدن پوست شما را بیشتر مستعد سوختگی می شود.
البته ضد آفتاب های معدنی حاوی اکسید روی و دی اکسید تیتانیوم چنین مشکلی ندارند (این ترکیبات معدنی در برابر نور خورشید پایدارتر هستند)، اما با این وجود ممکن است با گذشت سال ها فاسد شوند. به علاوه، کرم های ضد آفتاب اغلب مملو از امولسیفایرها، رنگ ها و سایر موادی هستند که مطمئنا می توانند فاسد شوند.
بنابراین علاوه بر عدم اثربخشی، ضد آفتاب تاریخ مصرف گذشته این پتانسیل را دارد که منجر به برخی واکنش های پوستی مانند بروز انواع جوش صورت شود. استفاده از کرم ضد آفتاب آلوده به باکتری راه ساده ای برای تحریک پوست شماست. پس توصیه می کنیم ضد آفتاب تاریخ گذشته خود را دور بیاندازید و محصول جدیدی تهیه کنید.
بهترین راه دور انداختن ضد آفتاب فاسد و تاریخ گذشته
بعد از اینکه با نشانه های فوق، متوجه فاسد شدن ضد آفتاب خود شدید، باید آن را دور بیاندازید. جالب است بدانید دور انداختن و بازیافت کرم های ضد آفتاب به محل زندگی شما بستگی دارد؛ چرا که قوانین بازیافت در هر کشوری کمی متفاوت است و هر برندی از مواد بسته بندی متفاوتی استفاده می کند. برخی از اجزای بطری ضد آفتاب مانند درب آن را می توان به راحتی بازیافت کرد. با این وجود ممکن است درپوش ضد آفتاب شما، قابل بازیافت نباشد. اغلب اوقات، قوطی های آلومینیومی را می توان به راحتی بازیافت کرد، اما همچنان بهتر است این مورد را در قوانین بازیافت کشور خود بررسی کنید.
اما قسمت سخت تر برای دور انداختن ضد آفتاب فاسد، محتویات آن است. شاید گمان کنید به سادگی می توان ضد آفتاب فاسد شده را در چاه ریخت. اما به یاد داشته باشید این مواد در نهایت به فاضلاب و آبراه های محلی می رسند؛ یعنی درست جایی که می توانند به زندگی آبزیان آسیب بزنند.
در ایده آل ترین حالت، باید سعی کنید تمام کرم ضد آفتاب خود را قبل از اتمام تاریخ انقضا و فاسد شدن مصرف کنید، اما اگر تاریخ انقضا ضد آفتاب گذشته و کاملا خالی نیست، انداختن باقیمانده ضد آفتاب در سطل زباله ممکن است قابل قبول باشد. البته باید مطمئن شوید محل دفن زباله به صورت خطی است که از ورود اجزای ضد آفتاب استفاده نشده به منبع آب جلوگیری می کند.
چگونه از فاسد شدن ضد آفتاب جلوگیری کنیم؟
چند نکته ساده اما مهم وجود دارد که رعایت آن ها ماندگاری ضد آفتاب را تا حد امکان تضمین می کند. در این بخش به توضیح این نکات می پردازیم.
نگهداری دور از نور تا قبل از تاریخ انقضای ضد آفتاب
درست مانند عطر و ادکلن، کرم ضد آفتاب برای جلوگیری از انقضا و فاسد شدن زودهنگام نیاز به شرایط نگهداری خاصی دارد. اگر کرم ضد آفتاب خود را در فاصله زمانی بین استفاده در کنار پنجره قرار دهید، می تواند اشعه ماوراء بنفش را جذب کند و حتی دیگر اثر حفاظتی برای پوست شما نخواهد داشت. بنابراین توصیه می کنیم محصولات ضد آفتاب خود را در داخل کشو یا کمد نگهداری کنید.
نگهداری ضد آفتاب در جای خنک
لازم نیست کرم ضد آفتاب را در یخچال قرار دهید، اما مطمئن شوید که در معرض دمای بسیار بالا قرار نگیرد. اگر ضد آفتاب خیلی داغ شود، گرما می تواند باعث ناپایداری آن شده و به فاسد شدن ضد آفتاب منجر شود. به یاد داشته باشید دمای مناسب برای نگهداری کرم ضد آفتاب، 77 درجه فارنهایت یا 25 درجه سانتی گراد است.
نگهداری ضد آفتاب در جای خشک
این نکته به این معنی است که ضد آفتاب را از روی پیشخوان حمام خود بردارید، زیرا گرما و رطوبت می تواند باعث بی ثباتی و فاسد شدن ضد آفتاب شود و حتی ممکن است ضد آفتاب شما، بدون اینکه متوجه شوید، کپک بزند.
سخن پایانی
همان طور که در این مقاله توضیح دادیم، کرم های ضد آفتاب هم مانند محصولات آرایشی و بهداشتی دیگر منقضی می شوند و استفاده از ضدآفتاب هایی که فاسد شده اند، از پوست شما در برابر آفتاب محافظت نکرده و از طرف دیگر می توانند سلامت پوست را به خطر بیاندازند. بنابراین ضروری است که هر چند ماه یک بار سلامت ضد آفتاب خود را بررسی کنید و در صورت فاسد شدن آن را دور بیاندازید.
اکثر محصولات ضد آفتاب تا 3 سال تاریخ انقضا دارند. با این وجود اگر از ضد آفتاب به درستی استفاده کنید، قاعدتا هر سال یک بار باید محصول جدیدی تهیه کنید. به یاد داشته باشید یک نخود ضد آفتاب هیچ اثر محافظتی برای پوست شما نخواهد داشت.